

Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να αυξήσει σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης για πολλές μορφές καρκίνου.1 Κάτι που καθημερινά διαπιστώνει η Παρασκευή Μιχαλοπούλου, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής». Στόχος του «Άλμα Ζωής» είναι η παροχή υποστήριξης σε κάθε γυναίκα ασθενή με καρκίνο του μαστού, καθώς και η ενημέρωση για την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση της νόσου.
Μια από τις ιστορίες που αποτελεί πηγή έμπνευσης για όλους μας, είναι αυτή της Ιφιγένειας.
Η ιστορία της Ιφιγένειας
«Διαγνώστηκα με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού, το 2010.
Μέχρι τότε ανησυχούσα πολύ για την δουλειά μου, δεν έκανα κάτι που με ικανοποιούσε, είχα δύο αγόρια στην προεφηβεία και οικογενειακά θέματα που απαιτούσαν λύσεις. Έπρεπε πάντα να είμαι άριστη για τους άλλους.
Με είχα φανταστεί ευτυχισμένη και συναισθηματικά γεμάτη. Ήθελα να δω τα παιδιά μου να μεγαλώνουν όμορφα και ο καρκίνος ήρθε και μου ανέτρεψε τα σχέδια. Μόλις είχα ξεκινήσει ένα μεταπτυχιακό και απογοητεύτηκα πολύ που οι θεραπείες θα στέκονταν εμπόδιο στο όνειρό μου. Χάρη στην έγκαιρη διάγνωση όμως, κατάφερα και ολοκλήρωσα δύο μεταπτυχιακά, έτρεξα τέσσερις μαραθώνιους και εξέδωσα την πρώτη μου ποιητική συλλογή.
Η ζωή μού είχε χαρίσει άλλη μια ευκαιρία μετά τον καρκίνο και σαν απλό δείγμα ευγνωμοσύνης προχωράω, ακούω τις δικές μου ανάγκες, απολαμβάνω, ονειρεύομαι και εργάζομαι για έναν κόσμο χωρίς το φόβο και τον πόνο του καρκίνου.»
Ήξερες ότι στην Ελλάδα…

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα νέα περιστατικά καρκίνου του μαστού το 2020 ανήλθαν σε 7.772 (12% επί των συνολικών περιστατικών καρκίνου στην Ελλάδα).2

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την πιο συχνά εμφανιζόμενη μορφή καρκίνου στις γυναίκες (27,5% επί των συνολικών περιστατικών καρκίνου στην Ελλάδα).2

Υπολογίζεται ότι είναι η τρίτη αιτία θανάτου από καρκίνο, αντιστοιχώντας στο 7% του συνολικού αριθμού θανάτων από καρκίνο στην Ελλάδα.2
Τα συμπτώματα του καρκίνου του μαστού μπορεί να περιλαμβάνουν:
Τα συμπτώματα δεν είναι κοινά για όλους. Μπορεί να μην υπάρχει κανένα σύμπτωμα ή/και δεν σημαίνει πως η ύπαρξη ενός ή περισσοτέρων από τα παρακάτω συμπτώματα ισοδυναμεί με κακοήθεια.3
- Όζο στον μαστό
- Αλλαγή στο μέγεθος ή στο σχήμα του μαστού
- Πτύχωση του δέρματος ή πάχυνση στον ιστό του μαστού
- Θηλή που έχει γυρίσει προς τα μέσα (ανεστραμμένη)
- Εξάνθημα (που μοιάζει με έκζεμα) στην περιοχή της θηλής ή σε κάποιο άλλο σημείο του μαστού
- Έκκριμα από τη θηλή
- Διόγκωση ενός λεμφαδένα στη μασχάλη
- Πόνο στον μαστό ή δυσφορία στο στήθος που επιμένει

Ο όζος στον μαστό είναι το πιο συχνό σύμπτωμα του καρκίνου του μαστού. Οι περισσότεροι όζοι του μαστού δεν είναι καρκίνος, αλλά είναι σημαντικό να ελεγχθεί ο,τιδήποτε είναι ασυνήθιστο, όπως κι οποιοδήποτε σημάδι ή σύμπτωμα.4
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι καρκίνου του μαστού που ορίζονται από το σημείο που ξεκινούν, πόσο έχουν αναπτυχθεί ή εξαπλωθεί και πώς συμπεριφέρονται.

- Διηθητικός καρκίνος του μαστού: έχει διηθήσει στον περιβάλλοντα μαστικό ιστό. Οι δύο πιο συνηθισμένοι τύποι διηθητικού καρκίνου του μαστού ορίζονται από το σημείο στο οποίο αρχίζουν να αναπτύσσονται:
- Διηθητικό πορογενές καρκίνωμα (IDC)*
- Διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα (ILC)*
Ορισμένοι τύποι διηθητικού καρκίνου του μαστού έχουν χαρακτηριστικά που επηρεάζουν τον τρόπο ανάπτυξής τους και τον τρόπο αντιμετώπισής τους (π.χ. Τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού, Φλεγμονώδης καρκίνος του μαστού, Μεταστατικός καρκίνος του μαστού, Επαναλαμβανόμενος καρκίνος του μαστού)
- Μη διηθητικός καρκίνος του μαστού (ή in situ): δεν έχει εξαπλωθεί πέρα από την εστία στην οποία ξεκίνησε. Οι μη διηθητικοί καρκίνοι του μαστού χαρακτηρίζονται ως προκαρκινικές αλλοιώσεις. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι μη διηθητικού καρκίνου του μαστού:
- Πορογενές καρκίνωμα in situ (DCIS)*
- Λοβιακό καρκίνωμα in situ (LCIS)*
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του National Comprehensive Cancer Network (NCCN)6 ασθενείς υψηλού κινδύνου για καρκίνο του μαστού είναι:

- Ασθενείς με γενετική προδιάθεση: με γνωστό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή οικογενειακό ιστορικό που υποδηλώνει γενετική προδιάθεση για καρκίνο του μαστού, των ωοθηκών ή του παγκρέατος
- Ασθενείς που έχουν λάβει ακτινοθεραπεία στον θώρακα σε ηλικία 10-30 ετών για οποιονδήποτε λόγο
- Ασθενείς με εκτιμώμενο διά βίου κίνδυνο >20%, που σχετίζεται κυρίως με οικογενειακό ιστορικό
- Ασθενείς με αυξημένο 5ετή κίνδυνο για διηθητικό καρκίνο του μαστού, όπως υπολογίζεται από το μοντέλο Gail*
- Ασθενείς με άτυπη πορογενή υπερπλασία (ADH)*, λοβιακό καρκίνωμα in situ (LCIS)* ή άτυπη λοβιακή υπερπλασία (ALH)* και >20% εκτιμώμενο δια βίου κίνδυνο

- Ηλικία
- Φύλο
- Προηγούμενο ιστορικό καρκίνου του μαστού
- Προηγούμενο ιστορικό ορισμένων παθήσεων του μαστού
- Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού
- Γονιδιακές μεταλλάξεις
- Αυξημένη πυκνότητα των μαστών
- Πρώτη περίοδος σε μικρή ηλικία
- Καθυστερημένη εμμηνόπαυση
- Τοκετός πρώτου παιδιού σε μεγάλη ηλικία ή ατεκνία
- Ορμονική θεραπεία υποκατάστασης στην εμμηνόπαυση
- Ακτινοβολίες στο μαστό ή το στήθος πριν την ηλικία των 30
- Παχυσαρκία
- Κατανάλωση αλκοόλ
O υγιεινός τρόπος ζωής, η συχνή σωματική δραστηριότητα, ο συστηματικός προληπτικός έλεγχος για τις ομάδες υψηλού κινδύνου, μπορεί να μειώσουν τις πιθανότητες για ανάπτυξη διηθητικού καρκίνου του μαστού.
Ως παράγοντας κινδύνου ορίζεται ο,τιδήποτε μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητές νόσησης από μια ασθένεια, όπως ο καρκίνος. Ωστόσο, η ύπαρξη ενός παράγοντα κινδύνου, ή ακόμα και περισσότερων, δεν σημαίνει ότι η νόσηση είναι βέβαιη
Εάν ανήκεις στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ο προληπτικός έλεγχος και μια συνεπακόλουθη έγκαιρη διάγνωση μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης.
Τι μπορείς να κάνεις…
Οι κατευθυντήριες οδηγίες του National Comprehensive Cancer Network (NCCN)6 περιλαμβάνουν ετήσια μαστογραφία, κλινική εξέταση καθε 6-12 μήνες και μαγνητική τομογραφία στην περιοχή του μαστού ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου, ακομα και κάτω από την ηλικία των 40 ετών, κατόπιν συζήτησης με εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας.


Τοπική θεραπεία10
Ορισμένες θεραπείες, όπως η χειρουργική επέμβαση κι η ακτινοβολία, είναι τοπικές, που σημαίνει ότι αντιμετωπίζουν τον όγκο χωρίς να επηρεάζουν το υπόλοιπο σώμα.
Οι περισσότερες γυναίκες με καρκίνο του μαστού θα υποβληθούν σε κάποιο είδος χειρουργικής επέμβασης για την αφαίρεση του όγκου. Ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου του μαστού και το πόσο προχωρημένος είναι, μπορεί να χρειαστούν κι άλλοι τύποι θεραπείας, είτε πριν είτε μετά την επέμβαση, ή μερικές φορές και τα δύο.

Συστηματική θεραπεία10
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού θεωρούνται συστηματικές θεραπείες επειδή μπορούν να φτάσουν στα καρκινικά κύτταρα σχεδόν οπουδήποτε στο σώμα. Μερικά μπορούν να χορηγηθούν από το στόμα, να ενεθούν σε έναν μυ ή να εισαχθούν απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος.
Ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου του μαστού, μπορούν να χρησιμοποιηθούν διαφορετικοί τύποι φαρμακευτικής αγωγής, όπως:
- Χημειοθεραπεία
- Ορμονική θεραπεία
- Στοχευμένη φαρμακευτική θεραπεία
- Ανοσοθεραπεία
Με την υποστήριξη:
Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας.
Το υλικό της παρούσας εκστρατείας περιλαμβάνει πηγές αναφοράς για λόγους τεκμηρίωσης και δεν έχει σκοπό την καθ’οιονδήποτε άλλο τρόπο χρήση του περιεχομένου τους.
*Gail model: The tool uses a woman’s personal medical and reproductive history and the history of breast cancer among her first-degree relatives (mother, sisters, daughters) to estimate absolute breast cancer risk—her chance or probability of developing invasive breast cancer in a defined age interval.
ADH: Atypical ductal hyperplasia, ALH: Atypical lobular hyperplasia, LCIS: Lobular carcinoma in situ, DCIS: Ductal carcinoma in situ, IDC: Invasive ductal carcinoma, ILC: Invasive lobular carcinoma
- WHO. Διαθέσιμο: https://www.who.int/activities/promoting-cancer-early-diagnosis. Assessed on 19 September 2023
- WHO. GLOBOCAN 2020 estimated number of new cases Greece. Διαθέσιμο: https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/300-greece-fact-sheets.pdf. Assessed on 19 September 2023
- Centers for Disease Control and Prevention. What are the symptoms? Διαθέσιμο: https://www.cdc.gov/cancer/breast/basic_info/symptoms.htm. Assessed on 19 September 2023
- American Cancer Society. Breast Cancer. Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/about/what-is-breast-cancer.html. Assessed on 19 September 2023
- Breast Cancer Org. Διαθέσιμο: https://www.breastcancer.org/types#section-non-invasive-breast-cancer. Assessed on 19 September 2023
- NCCN for Patients Breast Cancer Screening and Diagnosis v.2022. Διαθέσιμο: https://www.nccn.org/patientresources/patient-resources/guidelines-for-patients/guidelines-for-patients-details?patientGuidelineId=66. Assessed on 19 September 2023
- American Cancer Society. Breast Cancer. Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/risk-and-prevention.html. Assessed on 19 September 2023
- Breast Cancer Org. Διαθέσιμο: https://www.breastcancer.org/risk/risk-factors. Assessed on 19 September 2023
- American Cancer Society. Breast Cancer. Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/screening-tests-and-early-detection/american-cancer-society-recommendations-for-the-early-detection-of-breast-cancer.html. Assessed on 19 September 2023
- American Cancer Society. Breast Cancer. Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/treatment.html. Assessed on 19 September 2023
GR-NON-00950